Referat stanowi próbę ukazania powiązań grona poufnych współpracowników królowej Ludwiki Marii z samą władczynią, jak i z dyplomacją francuską. Otwarte pozostaje pytanie, na ile ci współpracownicy reprezentowali interesy żony Władysława IV i Jana Kazimierza, a w jakim stopniu skupieni byli jedynie na interesach Francji czy uzyskaniu aprobaty ze strony Wersalu. Ciekawy elementem analizy poczynań współpracowników Ludwiki Marii stanowi także ich “korespondencja wewnętrza”, czyli listy i informacje wymieniane pomiędzy poszczególnymi członkami grupy. Podstawę rozważań stanowią materiały z wypisów z archiwów francuskich zebrane w tekach Stanisława Lukasa.

Do grona poufnych współpracowników Ludwiki Marii Gonzagi zaliczono osoby aktywne bezpośrednio na dworze (przede wszystkim sekretarza królowej Pierre’a Des Noyersa) oraz członków stronnictwa francuskiego w Rzeczypospolitej subsydiowanych przez Wersal. Jednak w interesie politycznym królowej działały również osoby, z którymi pozostawała w przyjaźni jeszcze w czasach przed małżeństwem z Władysławem IV (np. madame de Choisy, madame de Guébriant) bądź powiązane z Ludwikiem XIV i pośredniczące w kontaktach między dworami (poza posłami de Lumbresem czy Pierre’em de Bonzy, takie postaci jak: małżeństwo de Brégy, hrabia de Brienne, Hugues de Lionne, Chevalier de Ferlon, Akakia, de Roncali, ojciec Fantoni).