mgr Aleksander Popielarz

(Uniwersytet Warszawski)

Polski monarchista? Działalność publicystyczna i parlamentarna Feliksa Kryskiego

Sejm stanowił centralny punkt odniesienia w staropolskiej refleksji na temat sposobu rządzenia. Nacisk na harmonijną współpracę trzech stanów sejmujących charakterystyczny jest dla myśli republikańskiej, jednak także przedstawiciele nurtów monarchistycznych nie odrzucali całkowicie sejmu, choć proponowali inną wizję relacji króla, senatu i izby poselskiej.

W czasie panowania Zygmunta III miały miejsce wydarzenia istotne tak dla praktyki parlamentarnej, jak i dla postrzegania króla i jego roli. Zaliczyć do nich można sejm inkwizycyjny 1592 r., rokosz sandomierski i wojny z Moskwą. W wydarzeniach tych odegrał rolę Feliks Kryski, występując w obronie króla i jego polityki. Jego osoba jest dobrym punktem wyjścia do rozważań na temat praktyki parlamentarnej i stosunku do władzy królewskiej.

Feliksa Kryskiego zalicza się do wąskiego zdaniem badaczy grona monarchistów w otoczeniu Zygmunta III. Był on aktywny nie tylko jako senator, ale także na arenie sejmowej i sejmikowej. Dwukrotnie pełnił funkcję marszałka izby poselskiej (w 1603 i 1607 r.) oraz brał w 1606 r. udział w pracach komisji sejmowej porównującej artykuły wiślickie i sandomierskie. Ceniony jako wybitny orator swoje umiejętności wykorzystywał do propagowania działań królewskich i zjednywania sobie szlachty.

W referacie przedstawiono poglądy Feliksa Kryskiego na władzę królewską w kontekście jego działalności na sejmach i poza nimi w celu odpowiedzenia na pytanie: w jakim stopniu uznać je można za wpisujące się w ówczesne nurty monarchistyczne.

Organizatorzy
Dofinansowanie